Diş çürükleri çok uzun yıllardan bu yana insanların karşılaştığı bir sorundur. Literatürde bilinen en yaygın hastalıklardan biri olarak da tanımlanan diş çürükleri uzun yıllar diş kayıplarının en büyük nedeni olmuştur. Diş çürükleri nedeni ile dişler çekilmiş ve kaybolan çiğneme fonksiyonunun yapay diş protezleri ile hastaya kazandırılmasına çalışılmıştır.
Ancak günümüzde diş çürüklerine bağlı diş kayıpları oldukça azalmıştır. Çürüklere bağlı diş dokularında meydana gelen kayıplar doku dostu materyaller kullanılarak onarılabilmekte ve hastanın kaybolan çiğneme fonksiyonu kendi dişleri ile protetik yaklaşımlara gerek olmadan kazandırılabilmektedir.
Dişler neden çürür?
Diş çürüklerinin en önemli nedeni yetersiz ağız hijyenidir. Özellikle karbonhidrat ağırlıklı besinler diş yüzeyinde bulunan bakteri plağı içerisinde yer alan çürük yapıcı (karyojenik) mikroorganizmaların temel besin kaynağıdır. Bakteriler ağız hijyeninin yetersiz olduğu durumlarda bu besinleri tüketirler. Çürük yapıcı bakteriler bu besinleri tükettikleri zaman açığa çıkan ürün organik asitlerdir. Bu asitler diş yüzeyinin inorganik yapısının çözünmesine neden olurlar. Çözünen inorganik diş yapısı yüzeyden uzaklaşır ve diş çürüğü oluşur.
Tükürük diş çürüğünden korunmada önemli bir faktördür. Tükürük mekanik olarak besin artıklarının diş yüzeyinden uzaklaşmasını sağlar. Besinlere kayganlık vererek onların ağız ortamından daha kolay uzaklaştırılmasını sağlayarak bakterilerle daha az temas etmelerini sağlar. Daha az besinle temas eden bakteriler daha az asit üretirler. Tükürük aynı zamanda plak bakterilerinin ürettiği asitlerin de tamponlanmasını sağlayarak etkilerini ortadan kaldırır. Tükürüğün bir fonksiyonu da bakteri plağında bulunan çürük yapıcı mikroorganizmalara karşı antibakteriyel etki göstermesidir. Tükürüğün azaldığı durumlar ağız kuruluğu olarak tanımlanır. Baş-boyun bölgesinde radyoterapi gören hastalarda tükürük bezleri radyoterapiden hasar görür ve tükürük akışı azalır. Bunun yanında bazı sistemik hastalıklarda da tükürük miktarı azalabilir. Tükürük miktarının azalması diş çürüklerinde ciddi oranda artış ile sonuçlanabilir.
Nasıl dolgu yapılır?
Diş çürükleri dişlerde sert doku kayıpları ile ilerler. Dişlerde meydana gelen bu sert doku kayıplarının doku dostu materyaller kullanılarak geri kazandırılması gerekir. Toplumdaki yaygın kanının aksine dolgu işlemi ağrılı bir tedavi değildir. Dolgu işlemi uygulanacak dişin ağız içindeki konumuna göre uygun anestezi tekniği seçilerek anestezi sağlanmasını takiben ilk olarak çürük diş dokusu elmas ve çelik frezler kullanılarak ağrısız bir şekilde temizlenir. Hazırlanan diş kavitesi doku dostu dental dolgu materyalleri kullanılarak sızdırmaz bir şekilde kapatılır. Dolgunun yerleştirilmesini takiben çiğneme sırasında karşıt dişle olan aşırı temasların önlenmesi için uyumlama yapılır. Son olarak dolgu yüzeyi lastikler ve diskler yardımı ile gıda tutunmasına engel olacak şekilde parlatılır ve dolgu işlemi tamamlanır.
Dolgu sonrası ağrı olur mu?
Dolgu işlemi sırasında diş sert dokularında dolgunun sızdırmaz bir şekilde yerleştirilebilmesi amacıyla frezler yardımı ile düzenlemeler yapılır. Takiben diş dolgusu yerleştirilir. Diş dolgusunun yerleştirilmesini takiben dişte kısa süreli ısısal değişikliklere bağlı hassasiyetler olması normal kabul edilir. Bu hassasiyetler uyaranla başlayan ve uyaran ortada kalktığında kaybolan hassasiyetler şeklindedir. Diş sert dokularında bulunan ve kavite hazırlanması esnasında uçları açılan kanalcıkların sebep olabildiği bu hassasiyetler zaman içerisinde azalarak kaybolurlar. Uzun süreli devam eden hassasiyetler pulpa bağ dokusunun geri dönüşümsüz olarak iltihaplandığının göstergesi olabilir ve kök kanal tedavisi yapılması gerekli olabilir.
Önemli Not: Flydent internet sitesinde yer alan bütün içerikler bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için lütfen hekiminize başvurun.